Bu yazımızda bireysel terapinin ne olduğunu, kimlere yönelik olduğunu, bireysel terapide sıklıkla hangi konuların çalışıldığını, bireysel terapinin neden psikolojide ayrı bir çalışma alanı hâline geldiğini anlatacağız. Ayrıca Dilek Terapi olarak yetişkinlerle çalışırken nasıl bir yol izlediğimizi belirteceğiz. Keyifli okumalar dileriz.
(Dilek Terapi'de BİREYSEL TERAPİLER alanında uzman ve doktor kişilerce uygulanır. Hemen RANDEVU almak için tıklayın.)
Bireysel terapi kişilerin kendilerini tanımak, öz farkındalıklarını arttırmak, gizil güçlerini ortaya çıkarmak, duygu durumlarını düzenlemek, problem çözme becerisi geliştirmek, travma sonrası stres bozukluğunun üstesinden gelmek gibi çok çeşitli amaçları içerebilen, terapist ve danışanla birebir gerçekleştirilen profesyonel psikolojik destek hizmetidir.
Yetişkin terapisinin de yerine kullanılabilen bireysel terapi, 18 yaşın üzerindeki bireylere hitâp eder. Yetişkinlik dönemi; genç yetişkinlik (20’li 30’lu yaşlar), orta yetişkinlik (40’lı, 50’li 60’lı yaşlar) ve yaşlılık (65 ve üstü yaşlar) gibi dönemlere ayrılır.
Yetişkinlerde dönem geçişleri farklılık arz edebilir. Bahsi geçen dönemlerin kendilerine göre krizleri ve ihtiyaçları vardır. Hâliyle danışanla çalışırken içinde bulunduğu döneme göre hareket etmek gerekir.
Ayrıca yetişkinlik dönemlerinden yaşamın son yıllarını ifade eden yaşlılık dönemi nörolojik ve fizyolojik değişimleri de içerdiği için ‘yaşlılık danışmanlığı’ olarak ayrı bir kategori oluşturur.
Bireysel terapiler hem hitap ettiği yaş skalası itibariyle hem de grupla psikolojik danışma, çift terapisi, aile terapisi ve cinsel terapiden farklı olarak terapist ve danışanla teke tek çalışılan bir psikolojik danışma türü olduğu için psikolojide ayrı bir çalışma alanı olarak geçer. Yetişkinlerin kişilik özelliklerinin belirginleştiği ve kimliklerinin de aşağı yukarı yerine oturduğu varsayılır. Yetişkinler çocuk ve ergenlerden farklı olarak bir başkasına bağımlı olmadan bireysel terapi hizmeti alabilirler.
o Depresyon
o Kaygı Bozuklukları (Anksiyete, Panik Bozukluk gibi…)
o OKB (Obsesif Kompulsif Bozukluk)
o Kişilik Bozuklukları
o Kayıp ve Yas
o Fobiler
o Travma Sonrası Stres Bozukluğu
o Kariyer Danışmanlığı
o Romantik İlişkiler
Bireysel terapi sayesinde birey:
o Kendini daha iyi tanımaya başlar, öz farkındalığı artar.
o Potansiyelinin farkına varır.
o Anlamlandıramadığı olumsuz duygularının kaynağını fark eder.
o Başa çıkma becerileri geliştirir, psikolojik sağlamlığı yükselir.
o Travmatik yaşantılarının kendi üzerindeki etkisini azaltmayı öğrenir.
o Zayıf ve güçlü yönlerini kabul etmeyi öğrenir; öz-şefkat becerisi geliştirir.
o Günlük ve daha büyük sorunları çözme becerisi geliştirir.
Dilek Terapi’de bireysel terapi için başvuran yetişkin danışanlarımızla şu aşamaları tâkip ediyoruz:
1. Görüşme ve anket yoluyla danışandan detaylı yaşam öyküsü alıyoruz.
2. Danışanları objektif bir biçimde değerlendirmek için başvuru sebebiyle ilgili olarak psikolojik testler uyguluyoruz.
3. Başvuru sebebine ve yapılan incelemeye bağlı olarak uygun terapi yöntemini seçip danışanla birlikte psikolojik danışma sürecini yapılandırıyoruz.
4. Onam formu ile danışanı öngörülen seans süresi, sıklık vb. hakkında bilgilendiriyoruz.
5. Yeterli iyi oluş sağlandığında sonlandırma seansını gerçekleştiriyoruz.
6. Gerekli durumlarda sonlandırma seansından bir müddet sonra çalışmanın etkililiğini kontrol etmek adına izleme seansı yapıyoruz.
Dilek Terapi’de yetişkinlerle çalışırken kum tepsisi terapisi, BDT (Bilişsel Davranışçı Terapi), şema terapi, çözüm odaklı terapi ve EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) uyguluyoruz:
Kum Tepsisi Terapisi: Yetişkinin kum tepsisi ve figürler sayesinde kendi dünyasını oluşturabildiği ve duygularını öznel metaforlarıyla serbestçe yansıtabildiği bir terapi türüdür. Kum Tepsisi Terapisi ile ilgili detaylı bilgi almak için /kum-tepsisi-terapisi/ yazımızı inceleyebilirsiniz.
Çözüm Odaklı Terapi: Yetişkinin güçlü yönlerine odaklanan çözüm odaklı terapi, bireyin yaşamında işlevsel çözüm yollarını sürdürmesini ve işlevsel olmayanların yerine farklı alternatifler yerleştirmesini sağlar. Konuyla ilgili detaylı bilgi almak için /çözüm-odaklı-terapi/ yazımızı inceleyebilirsiniz.
BDT (Bilişsel Davranışçı Terapi): Yetişkinlerle yürütülen BDT, bireyin akılcı olmayan inançlarını bulmasını, yaşamını zora sokan bilişsel çarpıtmaları fark etmesini ve duygu-düşünce-davranış ayrımını yapmasını sağlar. Terapi ile ilgili detaylı bilgi almak için /bilişsel-davranışçı-terapi/ yazımızı inceleyebilirsiniz.
Şema Terapi: Danışanın kendisiyle ve dış dünyayla uyumunu zorlaştıran şemaları ortaya çıkarılır. Bunların yerine yaşamla barışmasını sağlayacak işlevsel şemalar yerleştirmesi hedeflenir. Konuyla ilgili detaylı bilgi almak için /şema-terapi/ yazımızı inceleyebilirsiniz.
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing): Bir terapi yöntemi olarak EMDR göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme anlamına gelir. Yetişkinlerde fobi ve travmatik olguların sağaltımında kullanılır. Konuyla ilgili detaylı bilgi almak için /emdr/ yazımızı inceleyebilirsiniz.
Yetişkinler ve bireysel terapi ile ilgili daha fazla okuma için Dr. Psikolojik Danışman Dilek Akça Koca’nın aşağıdaki yayınlarına başvurabilirsiniz:
Akça-Koca, D. ve Şahin, Y. (2020). Manevî danışmanlık yeterlilikleri. H. Ekşi (Ed.), Manevî yönelimli psikolojik danışma (1. basım) içinde (165-183). İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
Ekşi, H., Şahin, Y., Akça-Koca, D., Eminoğlu, Z. & Ekşi, F. (2022). A Bridge from will to authenticity: The role of meaning. Current Psychology. https://doi.org/10.1007/s12144-022-02744-5.
Akça-Koca, D. (2023). Paranoid kişilik bozukluğu. S. Ünsal-Seydooğulları, H. Akgül (Ed.), Kişilik bozuklukları (1.basım) içinde ( ). Eğiten Kitap Yayınları.
Son söz olarak bireylerin öz farkındalıklarını arttırmak için yaşamlarında en az bir kez psikolojik danışmanlık yolculuğundan geçmelerini öneriyoruz. Bireysel terapiye başlamak için bizimle hemen iletişime geçin.